Karnıyarık Otu Tozu Nedir ? Nasıl Kullanılır ?
Karnıyarık otu tohumu, genellikle "psyllium" olarak bilinir ve Plantago ovata bitkisinin tohumlarından elde edilir. İçeriğindeki yüksek lif oranıyla öne çıkan karnıyarık otu tohumu, bağırsak sağlığını desteklemek, sindirimi düzenlemek ve kabızlık gibi sindirim sorunlarını hafifletmek amacıyla kullanılır. Suda çözünen bir lif olduğu için suyla temas ettiğinde jel benzeri bir yapı oluşturur ve bağırsaklardan geçişini kolaylaştırır.
Karnıyarık otu tohumunun başlıca faydaları:
Bağırsak hareketlerini düzenler: Lifli yapısı sayesinde sindirim sistemini düzenler, kabızlığı önlemeye yardımcı olur.
Tokluk hissi sağlar: Mide içinde su emip genişleyerek tokluk hissini artırır, bu yüzden kilo kontrolü amacıyla da tercih edilir.
Kolesterol ve kan şekeri seviyesini dengeler: Çözünür lifler sayesinde kolesterol seviyelerini düzenlemeye ve kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
Kolon sağlığını destekler: Bağırsak florasını destekler ve kolon sağlığı için faydalıdır.
Nasıl Kullanılır ?
Karnıyarık otu tohumu (psyllium) kullanımı oldukça basittir, ancak doğru şekilde kullanılmadığında etkili olmayabilir. İşte nasıl kullanabileceğinize dair bazı yöntemler:
1. Su ile Tüketim
- Nasıl yapılır: 1-2 çay kaşığı karnıyarık otu tohumunu bir bardak suya ekleyin. Karıştırdıktan sonra hemen içmeniz gerekir.
- Ne kadar kullanılmalı: Günde 1-3 kez, ihtiyaca göre dozajı artırabilirsiniz, ancak genellikle başlangıçta küçük miktarlarda tüketmek daha iyidir.
- Önemli not: Karnıyarık otu tohumu, su ile birleştiğinde şişer ve jel kıvamına gelir. Bu yüzden bol su içmeniz çok önemlidir. Aksi takdirde, tohumlar bağırsaklarda yeterince sıvı ile işlemeyebilir ve kabızlık yapabilir.
2. Yoğurt veya Smoothie ile Karıştırma
- Nasıl yapılır: 1 çay kaşığı karnıyarık otu tohumunu yoğurt, süt veya smoothie gibi sıvı gıdalara ekleyebilirsiniz.
- Ne kadar kullanılmalı: Günde 1 çay kaşığından 1 tatlı kaşığına kadar kullanılabilir.
- Önemli not: Karnıyarık otu tohumları sıvılara karıştığında şişer, bu yüzden hemen tüketilmesi önerilir.
3. Pişirerek Kullanma
- Nasıl yapılır: Karnıyarık otu tohumu, çorba, komposto veya fırınlanmış gıdalara eklenebilir. Pişirme sırasında lif yapısını kaybetmez.
- Ne kadar kullanılmalı: Genellikle yemeklere bir çay kaşığı kadar eklenmesi yeterlidir.
4. Suda Bekletme (Özellikle Kabızlık İçin)
-
Nasıl yapılır: 1 tatlı kaşığı karnıyarık otu tohumunu bir gece boyunca bir bardak suda bekletin. Ertesi gün karıştırarak içebilirsiniz.
Ne kadar kullanılmalı: Bu yöntem özellikle kabızlık problemleri için etkilidir. Yine bol su içmek önemlidir.
Karnıyarık otu tohumu tozu (psyllium husk powder), glutensiz ekmek ve poğaça tariflerinde sıkça kullanılır. Bunun nedeni, tozun suyla birleştiğinde jel benzeri bir kıvam alması ve glutensiz hamurlarda bağlayıcı bir etki yaratmasıdır. Bu, glutensiz unlarla yapılan hamurların elastikiyetini artırır ve daha iyi bir doku sağlar.
Karnıyarık Otu Tozu Kullanımı İçin İpuçları:
- Bağlayıcı Olarak Kullanım:
- Karnıyarık otu tozu, hamurun bir arada kalmasına yardımcı olur ve glutenin eksikliğini telafi eder.
- Genellikle 1 su bardağı un başına 1-2 yemek kaşığı karnıyarık otu tozu eklemek yeterlidir.
- Hamurun Elastikiyetini Artırır:
- Glutensiz tariflerde hamurun daha kolay şekil almasını ve çatlamamasını sağlar.
- Ekmeğin daha kabarık ve yumuşak bir dokuya sahip olmasına yardımcı olur.
- Sıvı Miktarına Dikkat:
- Karnıyarık otu tozu suyu çok fazla emer. Bu nedenle tarifteki sıvı miktarını artırmanız gerekebilir.
- Toz eklendikten sonra hamur dinlendirildiğinde jelleşme oluşur, bu da hamurun şekil almasını kolaylaştırır.
- Kullanım Şekli:
- Tozu doğrudan una ekleyebilir ya da önce bir miktar su ile karıştırıp jelleştikten sonra hamura ekleyebilirsiniz.
- Önce jelleştirmek, daha iyi bir karışım elde etmenizi sağlar.
Örnek Kullanım Oranları:
- Ekmek: 1 su bardağı glutensiz un karışımına 1 yemek kaşığı karnıyarık otu tozu ekleyin.
- Poğaça: Daha yumuşak bir doku için, 1 su bardağı una 1 tatlı kaşığı karnıyarık otu tozu eklemek yeterli olabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Hamur Yoğunlaşabilir: Karnıyarık otu tozu sıvı emdiği için hamur daha yoğun olabilir. Gerekirse su, süt veya bitkisel süt gibi sıvıları ekleyerek kıvamı ayarlayın.
- Glutensiz Un Karışımı Seçimi: Pirinç unu, badem unu, karabuğday unu gibi unlarla rahatlıkla uyum sağlar.
Sonuç olarak, glutensiz ekmek ve poğaça tariflerinizde karnıyarık otu tozunu kullanarak daha iyi yapı ve doku elde edebilirsiniz. Aynı zamanda tarifleriniz daha tok ve dağılmayan bir kıvama sahip olur.
İşte karnıyarık otu tohumu tozu ve teff unu kullanarak hazırlayabileceğiniz, hem sağlıklı hem de glutensiz bir poğaça tarifi:
Glutensiz Teff Unlu Poğaça Tarifi
Malzemeler:
- 2 su bardağı teff unu
- 1 yemek kaşığı karnıyarık otu tohumu tozu
- 1 çay bardağı yoğurt (veya bitkisel yoğurt)
- 1 çay bardağı zeytinyağı
- 1 adet yumurta (veya vegan alternatif için 1 yemek kaşığı keten tohumu + 3 yemek kaşığı su)
- 1 tatlı kaşığı kabartma tozu
- 1 çay kaşığı tuz
- 1 tatlı kaşığı sirke (hamuru kabartmada yardımcı)
- 2-3 yemek kaşığı su (hamurun kıvamına göre)
İç Harcı (isteğe bağlı):
- Beyaz peynir, lor peyniri veya glutensiz seçenek olarak sebzeli bir karışım (örneğin, rendelenmiş havuç ve dereotu).
Üzeri İçin:
- 1 adet yumurta sarısı (veya bitkisel süt)
- Susam, çörek otu veya haşhaş tohumu
Yapılışı:
- Hazırlık:
- Fırını 180°C’ye ısıtın ve fırın tepsisine yağlı kâğıt serin.
- Hamuru Hazırlayın:
- Bir kasede teff unu, karnıyarık otu tohumu tozu, kabartma tozu ve tuzu karıştırın.
- Ayrı bir kasede yoğurt, zeytinyağı, yumurta ve sirkeyi çırpın.
- Islak karışımı kuru karışımın üzerine ekleyin ve yoğurun. Karnıyarık otu tozu suyu emip hamuru bağlayacağı için karışım biraz yoğunlaşacaktır.
- Hamur çok kuru görünüyorsa, kıvamı ayarlamak için azar azar su ekleyin.
- Hamuru Dinlendirin:
- Hamuru 5-10 dakika dinlendirerek karnıyarık otu tozunun tam olarak jel kıvamına gelmesini bekleyin.
- Poğaçaları Şekillendirin:
- Hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp avuç içinde yuvarlayın.
- Orta kısmını açarak iç harcı yerleştirin ve kapatın.
- Şekillendirdiğiniz poğaçaları tepsiye dizin.
- Üzeri İçin:
- Poğaçaların üzerine yumurta sarısı veya bitkisel süt sürün.
- Susam, çörek otu veya haşhaş tohumu serpin.
- Pişirme:
- Önceden ısıtılmış 180°C fırında 20-25 dakika, üzeri kızarana kadar pişirin.
Püf Noktalar:
- Karnıyarık otu tozu sayesinde poğaçalarınız glutensiz olmasına rağmen dağılmadan bir arada kalır.
- Teff unu doğal olarak cevizimsi bir tat verir; dilerseniz bu tarife az miktarda badem unu ekleyerek tat derinliği artırabilirsiniz.
- İç harcı tercihinize göre değiştirebilir, vegan alternatifler kullanabilirsiniz.
Afiyet olsun!
Hazırlayan: Diyetisyen Hatice Kübra Korkmaz
Glutensiz Karnıyarık Otu Tohumu Tozu 100 g | Diyet Pazarı
Karnıyarık Otu Tozu (Psyllium Tozu) 100 gr | Diyet Pazarı